Sonotrotlarda Çatlak ve Fonksiyon Testleri – Onarımı
Sonotrotlar, özel pahalı araçlardır. Bu nedenle her sonotrot yapısı olabildiğince uzun hizmet ömrünü garanti edecek şekilde tasarlanmalıdır. Eğer sonotrot eskisi kadar düzgün çalışmıyorsa bunun sebebini araştırmak mantıklı olacaktır.
Örneğin, çeşitli sebeplerden dolayı sonotrot çatlamış olabilir. (Detaylı bilgi için Lousy Waves” e-Kitabımızı okuyunuz).
Sonotrotlarda Çatlak Testleri
Sonotrot değerlendirilirken yapılacak ilk iş, temel fonksiyonların test edilmesidir. Genliğin kararlı bir eğri izlediği ve frekansın hala jeneratör tarafından “yakalanabilen” aralıkta olduğu tespit edilmelidir. Osiloskopla birlikte kullanılan USM 3.1, işlem sırasında veya üretim yaparken bile hızlı test imkanı sağlamaktadır.
USM 3.1 ile ultrasonik dalgaların ve frekansların ölçülmesi
Sonotrotta çatlak olduğuna dair net bir bulgu varsa sonotrottaki bu çatlaklar tamir edilemeyeceği için devam etmeye gerek yoktur.
Çatlakları tespit etmek oldukça kolaydır: Sonotrotun yüksek sesli “cızırdaması”. Bu – sağlam bir sonotrot çalışırken hiç duyulamayan veya çok az duyulabilen – ses dalgalarının, çatlakların içinde yan frekanslara yol açarak duyulabilir seviyelere düşmesinden kaynaklanmaktadır. Öte yandan, sonotrotun empedansı önemli ölçüde yükselir. Çoğu durumda çatlamış sonotrot, salınım için bile ayarlanamaz.
Kullanım hatasını veya tasarım hatasını gösterebildiği için çatlağın ilerleyişini takip etmek her zaman mantıklı olacaktır.
Tahribatsız Muayene(Penentrant Testi) çatlak varlığını tespit etmek için yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntem tahribatsız olduğu gibi uygulanması kolay ve oldukça güvenilirdir.
Tahribatsız Muayene yöntemi ile iki farklı uygulama. Çatlaklar, yoğun kırmızı renk sayesinde kolayca fark edilmektedir
Çatlakların ortaya çıkmasının çeşitli nedenleri olabilir. Çoğu durumda bu hatalı yapılar, kullanım hataları, hatalı üretim ve malzeme yorgunluğundan kaynaklanır.
Boşluk
Bununla birlikte çatlamanın bir diğer nedeni ise boşluk kapanımı olan materyallerin kullanılmış olmasıdır. Bu tarz materyaller sonotrot yapımı için kesinlikle uygun değildir.
Kesilmiş bir sonotrotta boşluk bölgesi. Bu boşluklar, ses dalgaları altındayken, ani voltaj yükselmelerine(peak) ve sonotrotun tamamen kaybına neden olur
Sonotrotları Yeniden İşlemek
Sonotrotlar ayrıca mekanik aşınmaya da maruz kalırlar. (özellikle film veya kumaş işlemlerinde, metal-metal teması olarak adlandırılan durumda çalışırken). Bir süre sonra bu aşınma, hassas uygulamalar için sonotrotları kullanışsız hale getirir. Sonotrotlar, daha henüz tasarlanma aşamasındayken, ileride ortaya çıkabilecek yenilenme ve taşlama ihtiyaçları öngörülmelidir. Sonotrotların birçok uygulama için kullanılabilmeleri ve çalışma yüzeylerinin defalarca kez yeniden şekillendirilmeye elverişli olması oldukça mümkündür.
Aşınmış ve çukurlaşmış sonotrot (solda). İşlendikten sonra sonotrot – yenileme fiyatının yaklaşık %20’sine mâl olur (sağda)
